Erinnerungen an Halina Semenowicz Wspomnienie o Halinie Semenowicz

Moszczanka, 20. April 2013

1984, am Ridef in Belgien, traf ich Halina Semenowicz zum ersten Mal.

W roku1984, podczas Ridef-u w Belgii po raz pierwszy poznałem i spotkałem Halinę Semenowicz.

Sie war 74 Jahre alt, ich 32. Ona miała wówczas 74 lata, a ja 32.

Sie gehörte zu einer Gruppe von Kolleginnen und Kollegen

meiner Vätergeneration.

Należała do grupy koleżanek i kolegów z pokolenia mojego ojca.

Sie alle vereinigten drei Qualitäten in einer Person:

Erfahrung, geistige Wachheit und Tatkraft.

Ich wszystkich łączyły trzy istotne cechy osobowościowe:

doświadczenie, świeżość umysłu i aktywność.

Das machte mir grossen Eindruck.

To wywarło na mnie ogromne wrażenie.

1987 kam unsere Tochter zur Welt. Wir gaben ihr den Namen Halina.

W 1987 roku przyszła na świat moja córka. Daliśmy jej imię Halina.

Warum?

Erstens. Meine grosse Bewunderung für Halina Semenowicz.

Dlaczego?

Po pierwsze. Mój ogromny podziw i szacunek dla Haliny Semenowicz.

Vielleicht gab es einen zweiten Grund: Meine Kenntnis der polnischen Sprache.

Ich kannte - und ich kenne heute noch - nur ein Wort: „Solidarność“.

Po drugie - moja znajomość języka polskiego.

Poznałem wówczas i do dziś potrafię powiedzieć jeszcze tylko jedno polskie słowo „Solidarność“.

1989 weilte Halina Semenowicz für drei Wochen bei uns in Baden.

W 1989 roku przez 3 tygodnie, Halina Semenowicz gościła u nas w Baden.

Bei ihrer Ankunft bat sie uns um ein Buch:

„Heidi“ von Johanna Spyri - auf Deutsch.

Gdy tylko przybyła, poprosiła nas o książkę „Heidi“ autorstwa Johana Spyri (Joanny Spyri), napisaną po niemiecku.

In kurzer Zeit hatte sie das Buch gelesen

und ihr Deutsch aus der Gymnasialzeit aufgefrischt.

So sprach sie mit uns nicht nur französisch, sondern auch deutsch.

W krótkim czasie przeczytała książkę i tym samym odświeżyła sobie język niemiecki, którego uczyła się w gimnazjum (liceum).

Tak więc porozumiewała się z nami w dwóch językach, perfekcyjnie po francusku i po niemiecku.

Das Buch steht jetzt in der Bibliothek meiner Tochter

mit der Widmung in Halinas schöner Handschrift:

„Meinem kleinen Namenspatenkind Halina...“.

Przeczytana książka, opatrzona dedykacją i pięknym odręcznym pismem Haliny, zdobi teraz bibliotekę mojej córki. Napisała ona:

„Mojej małej imienniczce Halinie …“

Wir erlebten in den drei Wochen verschiedene eindrückliche Begegnungen.

Podczas tych trzech tygodni odbyliśmy wiele pełnych wrażeń spotkań.

Es gab Treffen mit der damals noch jungen Freinetgruppe

der deutschsprachigen Schweiz.

Odbyło się spotkanie z nauczycielami młodego jeszcze ruchu freinetowskiego, niemieckojęzycznej części Szwajcarii.

Halina erzählte uns von ihrer reichen Erfahrung

und brachte uns mit ihrem Witz zum Lachen.

Halina opowiadała nam o swoim bogatym doświadczeniu, ubarwiając wypowiedź stosownymi anegdotkami, które wprawiały nas w dobry nastrój.

Wir besuchten das Grab Heinrich Pestalozzis in der Nähe von Baden.

Odwiedziliśmy też grób Heinrich Pestalozzis (Henryka Pestalozziego), który jest niedaleko Baden.

Am 26. April kam Jean Ribolzi aus Lausanne,

der französischsprachigen Schweiz, zu einem Besuch nach Baden,

um Halina zu treffen.

26 kwietnia 1989 r. przyjechał do nas , by spotkać się z Haliną, Jean Ribolzi (Jan Ribolzi) z Lozanny, francuskojęzycznej części Szwajcarii.

Ich machte ein Interview mit den beiden.

Dieses Gespräch möchte ich gerne

dem Archiv der Halina-Semenowicz-Schule übergeben.

Przeprowadziłem z obojgiem wywiad. Dziś, chciałbym ofiarować ten archiwalny przekaz Szkole Podstawowej im. Haliny Semenowicz.

Halina und Jean erzählen in diesem Gespräch von ihrer ersten Begegnung mit Célestin Freinet, von ihrer eigenen Pionierarbeit in den Fünfzigerjahren

und davon, was ihnen an der Freinet-Pädagogik wichtig ist.

Halina i Jean wspominają w wywiadzie o ich pierwszym spotkaniu z Celestynem Freinetem, o ich pionierskiej pracy i upowszechnianiu jego pedagogiki w latach pięćdziesiątych. Mówią też o jej wartości i ważności dla nich samych.

Halina war 79, als sie bei uns war.

Sie war nicht mehr gut auf den Beinen, aber beweglich im Kopf.

Gdy Halina była u nas, miała 79 lat. Nie było łatwo jej chodzić, odczuwała ból w nogach, ale umysł miała niezwykle sprawny.

Als wir sie zur Heimreise auf den Flughafen begleiteten,

kamen wir an jene Schranke, welche nur die Fahrgäste passieren dürfen.

Wie weiter ohne unsere Stütze?

Gdy wracała do ojczyzny, odprowadziliśmy ją na lotnisko i towarzyszyliśmy aż do ostaniego miejsca, które dostępne było dla odprowadzających. Dalej musiała pójść sama. Jak sobie poradzi bez naszego wsparcia, gdybaliśmy?

Kein Problem.

Nach wenigen Metern hatte sie schon einen jungen Mann an ihrer Seite.

Żaden problem.

Dostrzegliśmy jak już po paru metrach miała u swojego boku młodego mężczyznę.

1996 am Ridef in Krakau

habe ich Halina Semenowicz zum letzten Mal gesehen.

Po raz ostatni widziałem się z Haliną Semenowicz w 1996 roku, podczas Ridef-u w Krakowie.

Meine Tochter Halina war auch dabei, neun Jahre alt.

Moja córka Halina była wówczas razem ze mną. Miała 9 lat.

Heute ist sie 26 Jahre alt.

Eine Freundin mit polnischen Wurzeln sagte einmal zu ihr:

„‘Halina‘ heissen heute in Polen nur Grossmütter.“