Relacja z wojewódzkiej konferencji zorganizowanej w ramach roku Korczakowskiego
W dniu 23 listopada 2012 roku Stowarzyszenie Przyjaciół Szkoły ?Otwarte okno? i Rada Pedagogiczna Zespołu Szkolno- Przedszkolnego w Moszczance zorganizowały wojewódzką konferencję w ramach roku Korczakowskiego.
Inicjatorką i autorką programu była dyrektorka szkoły Marzena Kędra. Konferencja realizowana była z Grantów Edukacyjnych Opolskiego Kuratora Oświaty na rok szkolny 2012/2013, wzięło w niej udział ponad 100 osób.
Podjęliśmy się realizacji tej konferencji, bowiem idee pedagogiki Korczaka splatają się z pedagogiką Freineta, która stanowi drogowskazy naszej pracy pedagogicznej.
Drogi Korczaka i Freineta były róże, ale mieli te same cele. Wywodzą się z jednego pnia – ożywczego nurtu poszukiwań pedagogicznych, nazywanego Nowym Wychowaniem. Prof. Aleksander Lewin – korczakowiec i freinetowiec - obu pedagogów nazywał „Ludźmi czynu pedagogicznego”.
W spuściźnie Korczaka i Freineta odnajdujemy odpowiedź na kwestie, niezmiernie istotne z punktu widzenia nowoczesnego systemu wychowania.
- Traktują swoich wychowanków jako ludzi, którzy mają już własne doświadczenia, swoje pragnienia i marzenia, swój sposób odczuwania, przeżywania, myślenia, swoje oczekiwania i nadzieje.
- Uznają psychofizyczną odrębność dziecka, należne mu prawa, a zwłaszcza prawo do szacunku. Nie traktują życia dziecka jako preludium do czegoś, co dopiero będzie kiedyś, w przyszłości, gdy dziecko dorośnie, ale każde przeżycie ma wartość samoistną, najprawdziwszą już teraz.
- Wychowanie traktują nie jako urabianie według jakiegoś jednego, z góry narzuconego wzorca, lecz jako wzajemne oddziaływanie na siebie ludzi: człowieka na człowieka.
- Szczególna wagę przywiązują do uczestnictwa dzieci w realizacji wspólnie podjętych zadań.
- Wykazują, że istnieją ogromne, nie wykorzystane dotąd możliwości udziału dzieci w organizacji podstawowych dziedzin życia każdej szkoły, lecz i w ponoszeniu odpowiedzialności za jej los i kierunki rozwoju.
- Uważali, że życie w społeczności dziecięcej, wymaga od każdego stałej pracy nad sobą, samokontroli, samooceny, dużego wysiłku, by sprostać jej wymaganiom, jak również liczenie się z opinią rówieśników i dorosłych.
W naszej działalności – zarówno praktycznej, jak i teoretycznej – staramy się poznawać dokładniej, sięgając do źródeł, dorobek tych wybitnych ludzi i pedagogów Janusza Korczaka i Celestyna Freineta.
Tematem wiodącym konferencji było „Wychowanie ku przyszłości – uwarunkowania cywilizacyjne, a niezmienne mechanizmy rozwoju”. Inauguracji dokonały: w imieniu Opolskiego Kuratora Oświaty pani Aurelia Stępień – dyrektor Wydziału Wspomagania i Strategii Edukacyjnej oraz Maria Strońska – dyrektor Gminnego Zarządu Oświaty i Wychowania w Prudniku.
Dla naszych gości - nauczycielki pani Małgorzata Żuk i Anna Włodarczyk – przygotowały widowisko inspirowane życiem Janusza Korczaka „Pasje niespełnione”. Prof. zw. dr hab. Bogusław Śliwerski odnotował „Zanim jednak zaczęliśmy przedstawiać własne stanowisko …., miało miejsce niezapowiedziane w programie wydarzenie, które - jak dla mnie - właściwie mogłoby być pierwszym i ostatnim. W tym roku uczestniczyłem w kilku, znaczących konferencjach korczakowskich, ale ta tak głęboko poruszyła emocje wszystkich uczestników, że nie mogliśmy o tym spokojnie rozmawiać. … Pedagodzy tej placówki zaskoczyli nas genialnym przedstawieniem w wykonaniu dzieci - wychowanków przedszkola i szkoły podstawowej, które miało formę pantomimy. Na dużym płótnie wyświetlane były fotografie z życia Janusza Korczaka, jego pracy z dziećmi i ich tragicznych losów w okresie okupacji, aż po ostatnią podróż do obozu koncentracyjnego, gdzie wszyscy zostali zgładzeni. Znakomicie zsynchronizowano fotografie z muzyką i odgrywanymi rolami dzieci z Domu Sierot, Starego Doktora i ich faszystowskimi oprawcami. Bez słów, a jakże wymowne”
Wykład inauguracyjny „Wychowanie ku przyszłości- uwarunkowania cywilizacyjne, a niezmienne mechanizmy rozwoju” wygłosił prof. dr hab. Bogusław Śliwerski. Swoje stanowisko „Między ideami J. Korczaka a rzeczywistością edukacyjną” przedstawiła dr hab. Gabriela Kapica. Trzeci wykład był porównaniem dwóch filozofii „Korczak – Freinet - jak mądrze wspierać dziecko? - przygotowała mgr Kazimiera Piwko.
Uczestnicy konferencji mieli także okazję wziąć udział w sesji warsztatowej, której tematy koncentrowały się wokół myśli Korczaka:
Dla nauczycieli klas I – III - „Nie takie ważne, żeby człowiek dużo wiedział, ale żeby dobrze wiedział, nie żeby umiał na pamięć, a żeby rozumiał, nie żeby go wszystko troszkę obchodziło, a żeby go coś naprawdę bardzo zajmowało. Mówi się: - Żeby miał zamiłowanie.”
Warsztat „Prawidła życia”, czyli o funkcjonowaniu dziecka w szkole na przykładzie ZSP w Moszczance, prowadziła Elżbieta Bury.
Dla nauczycieli klas IV –VI – „Nie wolno zostawić świata jakim jest”.
Warsztat „Nie ma dzieci - są ludzie" – warto rozwijać pasje i zainteresowania; zachęcający do rozwijana swobodnej ekspresji artystycznej prowadziły nauczycielki z ZSP w Moszczance – panie Małgorzata Żuk, Anna Włodarczyk, Alicja Niedbalska.
Warsztat „Do czego wychowujemy” prowadziła dr Małgorzata Kaliszewska.
Dla nauczycieli gimnazjów - „ [...] szkoła myśli tylko o uczniu; każda sala, każda ławka, każdy kącik jest właśnie dla ucznia. Cały czas szkolny nauczyciela dla ucznia. Nie słyszy się tu przykrego: - Nie mam czasu. Nie wiem. Daj mi spokój. Nie zawracaj głowy. Jesteś za mały.”
Warsztat „O wprowadzaniu ucznia w dorosłość”, prowadziła Kazimiera Piwko, która przedstawiła, jak szkołę i klasę uczynić wspólnym dobrem.
Uczestnicy konferencji zgodnie podkreślili w ankietach ewaluacyjnych, że są pod wrażeniem PRAWDZIWEJ WSPÓLNOTY EDUKACYJNEJ jaką tworzą nauczyciele, pracownicy, rodzice i dzieci z Zespołu Szkolno- Przedszkolnego w Moszczance.
Marzena Kędra